Suy thận độ 3 là một trong những giai đoạn trung gian của bệnh suy thận mãn tính, một tình trạng khi chức năng thận bị suy giảm nghiêm trọng và không thể hoạt động hiệu quả như bình thường. Ở giai đoạn này, mức lọc cầu thận thường dao động từ 30 đến 59 mL/phút/1.73 m², cho thấy thận không còn khả năng lọc bỏ chất thải và duy trì cân bằng nước điện giải trong cơ thể một cách tối ưu. Bệnh suy thận độ 3 nếu không được điều trị và kiểm soát kịp thời có thể sẽ dẫn đến suy thận giai đoạn cuối, đòi hỏi bệnh nhân phải chạy thận nhân tạo hoặc cấy ghép thận để duy trì sự sống. Hãy cùng Bác Sĩ Hoa Súng tìm hiểu kỹ hơn về tình trạng suy thận độ 3:
1. Nguyên Nhân Gây Suy Thận Độ 3
Suy thận độ 3 có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất là các nguyên nhân sau:
1.1. Bệnh Tiểu Đường:
- Bệnh tiểu đường là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến suy thận mãn tính. Lượng đường trong máu cao gây tổn thương cho các mạch máu nhỏ trong thận, làm giảm khả năng lọc của thận. Theo thời gian, điều này dẫn đến suy giảm chức năng thận và có thể tiến triển thành suy thận độ 3.
1.2. Tăng Huyết Áp:
- Tăng huyết áp không kiểm soát là nguyên nhân chính thứ hai dẫn đến suy thận. Huyết áp cao gây tổn thương cho các mạch máu trong thận, làm giảm hiệu suất lọc máu và dẫn đến tổn thương thận nghiêm trọng.
1.3. Viêm Cầu Thận:
- Đây là tình trạng viêm nhiễm các cầu thận, làm giảm chức năng lọc máu của thận. Viêm cầu thận có thể do nhiễm trùng, do bệnh tự miễn hoặc các bệnh lý khác, dẫn đến suy giảm chức năng thận nếu không được điều trị kịp thời.
1.4. Bệnh Thận Đa Nang:
- Đây là một chứng bệnh di truyền trong đó các nang chứa đầy dịch phát triển trong thận, làm tăng kích thước thận và gây suy giảm chức năng thận. Bệnh thận đa nang thường tiến triển qua nhiều giai đoạn và có thể dẫn đến suy thận độ 3.
1.5. Bệnh Thận Mãn Tính:
- Bệnh thận mãn tính là quá trình suy giảm chức năng thận kéo dài theo thời gian, với nhiều nguyên nhân khác nhau như tiểu đường, tăng huyết áp, viêm cầu thận, bệnh thận đa nang, và nhiều bệnh lý khác. Ở giai đoạn suy thận độ 3, chức năng thận đã giảm đáng kể và cần có các biện pháp can thiệp để ngăn chặn bệnh phát triển.
2. Triệu Chứng của Suy Thận Độ 3
- Ở giai đoạn suy thận độ 3, bệnh nhân có thể bắt đầu xuất hiện một số triệu chứng rõ ràng do thận không còn khả năng loại bỏ chất thải và cân bằng các chất trong cơ thể một cách hiệu quả:
2.1. Mệt Mỏi và Yếu Sức:
- Cơ thể dễ bị mệt mỏi, cảm giác yếu sức và khó tập trung do trong máu tích tụ nhiều chất thải . Ngoài ra tình trạng thiếu máu do suy giảm erythropoietin cũng góp phần làm tăng cảm giác mệt mỏi.
2.2. Sưng Phù:
- Sưng phù có thể xuất hiện ở chân, tay và mặt, nguyên nhân là vì thận không thể loại bỏ lượng nước dư thừa dẫn đến tích tụ nước trong cơ thể. Tình trạng này thường thấy rõ hơn vào buổi sáng khi thức dậy.
2.3. Tiểu Đêm:
- Người bệnh thường xuyên phải thức dậy vào ban đêm để đi tiểu, do thận không còn khả năng tập trung nước tiểu vào ban đêm như bình thường. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giấc ngủ và chất lượng cuộc sống.
2.4. Ngứa Ngáy:
- Sự tích tụ chất thải và độc tố trong máu có thể gây ngứa ngáy, khó chịu trên da. Tình trạng này thường trở nên nghiêm trọng hơn khi bệnh tiến triển.
2.5. Tăng Huyết Áp:
- Suy thận làm giảm khả năng điều hòa huyết áp của cơ thể, dẫn đến tình trạng tăng huyết áp. Ngược lại, tăng huyết áp cũng làm tổn thương thêm thận, tạo thành vòng xoáy bệnh lý.
2.6. Buồn Nôn và Nôn Mửa:
- Sự tích tụ của các chất độc trong máu có thể gây buồn nôn, nôn mửa, và chán ăn, khiến tình trạng suy dinh dưỡng trở nên nghiêm trọng hơn.
3. Biến Chứng và Tác Hại của Suy Thận Độ 3
Suy thận độ 3 không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh:
3.1. Biến Chứng Tim Mạch:
- Suy thận làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như suy tim, nhồi máu cơ tim, và đột quỵ. Sự mất cân bằng giữa nước và điện giải cùng với tình trạng tăng huyết áp là nguyên nhân chính gây ra các biến chứng này.
3.2. Loãng Xương và Gãy Xương:
- Mất cân bằng canxi và phốt pho do suy thận làm tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương. Người bệnh có thể bị đau xương, yếu xương và dễ bị gãy xương ngay cả khi gặp chấn thương nhẹ.
3.3. Thiếu Máu Nặng:
- Thiếu máu do suy thận có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi bệnh tiến triển, dẫn đến tình trạng thiếu máu mãn tính, gây mệt mỏi, chóng mặt và suy nhược cơ thể.
3.4. Biến Chứng về Thần Kinh:
- Suy thận có thể gây tổn thương hệ thần kinh, dẫn đến các triệu chứng như tê bì, châm chích, và suy giảm trí nhớ. Tình trạng này làm giảm chất lượng cuộc sống và khả năng tự chăm sóc của người bệnh.
4. Cách Bảo Vệ Thận và Ngăn Ngừa Suy Thận Độ 3 Tiến Triển
- Để bảo vệ thận và ngăn ngừa suy thận độ 3 tiến triển thành các giai đoạn nặng hơn, người bệnh cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản sau:
4.1. Kiểm Soát Huyết Áp và Đường Huyết:
- Điều quan trọng nhất là kiểm soát tốt huyết áp và đường huyết để giảm áp lực lên thận. Người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế muối và đường, đồng thời sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát các chỉ số này.
4.2. Duy Trì Chế Độ Dinh Dưỡng Bổ Thận:
- Hạn Chế Protein: Việc tiêu thụ quá nhiều protein có thể làm tăng gánh nặng lên thận. Người bệnh cần hạn chế lượng protein trong chế độ ăn và lựa chọn các nguồn protein dễ tiêu hóa như cá, thịt gà, và đậu hạt.
- Giảm Natri: Hạn chế muối trong chế độ ăn giúp kiểm soát huyết áp và giảm gánh nặng cho thận. Người bệnh nên tránh ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, và các loại thực phẩm chứa nhiều natri.
- Kiểm Soát Kali và Phốt Pho: Khi thận không thể loại bỏ kali và phốt pho hiệu quả, việc hạn chế hai chất này trong chế độ ăn là rất quan trọng để tránh các biến chứng liên quan đến tim và xương.
4.3. Tăng Cường Uống Nước:
- Uống đủ nước giúp thận duy trì chức năng lọc thải và ngăn ngừa sự tích tụ của các chất thải trong cơ thể. Người bệnh nên uống đủ nước hàng ngày và tránh sử dụng đồ uống có cồn và caffeine.
4.4. Khám Sức Khỏe Định Kỳ:
- Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu suy giảm chức năng thận và các biến chứng liên quan, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời.
4.5. Tránh Thuốc Lá và Rượu:
- Thuốc lá và rượu có thể gây tổn thương thêm cho thận và làm tăng nguy cơ suy thận. Vì vậy, việc từ bỏ thuốc lá và hạn chế tiêu thụ rượu là cần thiết để bảo vệ sức khỏe thận
4.6. Sử Dụng Thực Phẩm và Dược Liệu Bổ Thận:
- Mộc Nhĩ: Là một loại nấm có tác dụng hỗ trợ chức năng thận và cải thiện lưu thông máu. Mộc nhĩ thường được dùng trong các món ăn hàng ngày, có thể chế biến thành các món hầm hoặc súp bổ dưỡng.
- Hà Thủ Ô: Đây là một dược liệu nổi tiếng trong y học cổ truyền, được sử dụng để bồi bổ thận và cải thiện sức khỏe toàn diện. Hà thủ ô giúp giảm tình trạng tóc bạc sớm, yếu sinh lý, và nâng cao hệ miễn dịch.
- Rau Cải Cúc: Rau cải cúc chứa nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất, có tác dụng thanh nhiệt, lợi tiểu, và hỗ trợ điều trị các bệnh lý về thận.
- Mật Ong: Mật ong có chứa các chất chống oxy hóa và enzyme giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ chức năng thận và bảo vệ các tế bào thận khỏi sự tổn thương.
- Nhân Sâm: Là một dược liệu quý hiếm, nhân sâm có tác dụng nâng cao sức khỏe, bổ thận, và tăng cường sinh lực. Nhân sâm thường được dùng dưới dạng nước uống hoặc phối hợp trong các bài thuốc bổ.
4.7. Tập Luyện Thể Dục Điều Độ:
Tập luyện thể dục đều đặn giúp tăng cường sức khỏe tổng thể và hỗ trợ cải thiện chức năng thận. Các bài tập như đi bộ, yoga, và bơi lội là những lựa chọn tốt cho người bệnh suy thận, giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm áp lực lên thận.
5. Lời Kết
Suy thận độ 3 là một giai đoạn bệnh lý nghiêm trọng đòi hỏi người bệnh phải có ý thức cao về việc chăm sóc sức khỏe và kiểm soát bệnh. Bằng cách tuân thủ các nguyên tắc về dinh dưỡng, sử dụng dược liệu bổ thận, duy trì lối sống lành mạnh, và thường xuyên kiểm tra sức khỏe, người bệnh có thể ngăn chặn tiến triển của suy thận và bảo vệ chức năng thận trong thời gian dài. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn và hỗ trợ điều trị phù hợp, đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho bản thân.